Archives

Tag Archive for: ‘stuifmeel’
Boswilgen de wellnesscentra voor bijen

In het voorjaar levert de boswilg het belangrijkste stuifmeel dat in het gehele bijenjaar de bijenkast binnenkomt. De boswilg is namelijk de eerste echte stuifmeelleverancier in het voorjaar. Simpelweg omdat aan een boom veel meer bloemetjes/bloesems staan dan bijvoorbeeld in een perkje krokussen of sneeuwklokjes.

De hazelaar en de (zwarte) els zijn de boswilg qua bloeitijd dan wel voor maar deze twee zijn allebei windbestuivers. Zij hebben geen bijen nodig voor hun voortplanting. De bijen vliegen er alleen maar op als er verder niks te halen is want dit stuifmeel is voor bijen toch minder aanlokkelijk dan het weelderige gele stuifmeel van de boswilg.

De koningin is medio half januari-februari in een rustig tempo opnieuw begonnen met eitjes leggen. Als het stuifmeel van de boswilg binnenkomt is dat voor haar een teken om er meer de sokken in te zetten en vanaf dat moment gaat het bijenvolk weer volop groeien. Veel stuifmeel is dan van harte welkom. Er zijn zelfs imkers die hun bijenkasten naar een gebied brengen waar veel wilgen staan. De zogenaamde wellness-centra voor bijen. Het bijenvolk krijgt er een enorme gezondheidsboost van waar zelfs de winterbijen die in augustus geboren worden nog van profiteren.

Een wilgenboom heeft of groene of gele wilgenkatjes. De groene zijn de vrouwtjes en hebben alleen stampers en nectar. De gele zijn de mannetjes en hebben enkel meeldraden die stuifmeel bevatten. De mannetjes en vrouwtjes wonen niet bij elkaar in één huis zoals bijvoorbeeld de stampers en meeldraden in een appelbloesem. Wilgen zijn tweehuizig zoals dat heet. Je vindt bomen met groene en gele wilgenkatjes wel altijd bij elkaar in de buurt, anders wordt het met de bestuiving natuurlijk helemaal nooit iets.

wilg mannetje en vrouwtje LB

 

 

 

Bijen eten honing. Dat is het beeld dat we collectief met ons meedragen. Maar klopt dit eigenlijk wel? Bijen verzamelen inderdaad heel veel nectar in hun honingmaag, brengen dat naar hun nest en maken er daar honing van die ze vervolgens opslaan in de honingraten. Dat is helemaal waar maar bijen snoepen voor hun vitaliteit maar heel weinig van honing. Honing wordt door bijen voornamelijk gebruikt als brandstof om te kunnen vliegen en om hun huis lekker warm te houden, zeg maar om de verwarming te laten branden.

Hetgeen waar bijen gezond en sterk van worden is niet de honing maar dat is het stuifmeel. Dit laatste levert eiwitten, koolhydraten, vetten, mineralen, aminozuren en opvallend veel vitamines. Stuifmeel is een echte bouwstof voor bijen.  Echter het is met stuifmeel net zo gesteld als met onze schijf van vijf. Één soort is te eenzijdig om een gezonde maaltijd te vormen. Voor de gezondheid van bijen is het dus van essentieel belang dat er veel verschillende soorten stuifmeel te vinden zijn in het landschap. Een gezond landschap is een bont bloeiend landschap.

Op de foto zie je stuifmeelkorrels van de zonnebloem (Helianthus annuus), de dagbloem (Ipomoea Purpurea) , de heesterteunisbloem (Oenothera fruticosa), de Griekse Malva (Sildalcea malviflora), de wonderboom (Ricinus communis) en de goudbandlelie (Lilium auratum). Je zou het niet denken maar uit de kleinste stuifmeelkorrel groeit de wonderboom.  Wil je exact weten welke korrel dat is klik HIER en beweeg met je cursor over de foto dan komen de Latijnse namen in beeld.

Wil je nog meer stuifmeelkorrels herkennen kijk dan eens in de Handleiding Pollendeskundigen 2010

In honing vind je piepkleine sporen van stuifmeelkorrels (pollen) terug. Op die manier kun je nagaan uit welke planten dat het bijenvolk nectar gehaald heeft. Honing mag pas bijvoorbeeld klaverhoning heten als er een bepaald percentage pollen in de honing wordt terug gevonden. Bij klaver is dat 45%.

 

Geef je om bijen? Geef ze te eten!

Als je een hondje, of om het even welk ander beestje, aanschaft dan vinden we het vanzelfsprekend dat we dat diertje te eten geven. Hoogst waarschijnlijk verdiepen we ons daar in want we willen het beste voor onze nieuwe vriend.

Hoe anders gaat dit bij bijen. Als we imker worden denken we er niet eens over na of onze bijen wel genoeg te eten krijgen. We gaan er vanuit dat dit zo zal zijn. In tijden dat het agrarische landschap nog kleinschalig van aard was en onze oude imkers nog jong waren, hoefde je daar als imker inderdaad niet over na te denken. Echter door de drastische veranderingen in de laatste 50 jaar in onze agrarische gebieden, en daarmee de drastische verarming aan biodiversiteit in onze buitengebieden,  is deze vraag zelfs van essentieel belang geworden.

Daarbij komt dat de laatste wetenschappelijke inzichten laten zien dat bijen vooral veel, vers en divers stuifmeel nodig hebben om de reservevoorraad voedsel in hun lijfjes te kunnen opslaan. Dit bepaalt in grote mate de vitaliteit van de bij en haar volk. Lees hierover in achtergronden bijenproblematiek op deze site.

Er zijn nog steeds hoofddrachten zoals wilg, koolzaad, esdoorns, acacia, fruitbomen, lindes, heide en balsemien maar de zogenaamde tussendrachten die in het kleinschalig agrarisch landschap (overhoekjes, bloeiende houtwallen, zandpaden, graslandschappen gevuld met bloemen en kruiden) volop te vinden waren zijn verdwenen. Dit betekent voor de bijen dat er drachtpauzes vallen waarin geen continue aanvoer van veel, vers en divers stuifmeel meer is. Iedere dag 5 boterhammen eten is toch iets anders dan alleen op zondag 35 boterhammen eten. Het betekent vooral ook dat er in het volk een heleboel bijen rondlopen die niet erg vitaal zijn en dit tast de vitaliteit van het gehele volk aan.

Food4Bees roept iedereen die om bijen geeft op om bijen eten te geven. Plant overal bloemen, bollen, kruiden, planten, struiken en vooral bomen waaruit bijen veel stuifmeel en nectar kunnen halen. Voor een overzicht welke dit zijn kijk eens op drachtplanten van imkerpedia of op www.drachtplanten.nl of bestel het sympathieke en handzame gidsje “bloemen voor bijen” van imkersvereniging Brummen.